Fokotu’utu’u Fakapa’anga Mei Fepueli 2025, Fakamālohia ke a’usia ‘a e ngaahi taumu’a ngāue ‘a e Pangikē Pule
- Details
- Category: Press Release
- Created: 06 March 2025
Na’e tuku atu ‘e he Pangikē Pule Fakafonua ‘a Tonga΄ ‘a e Fakamatala Fokotu‘utu‘u Ngāue Fakapa’anga (MPS) ki Fepueli 2025, hili hono tali ‘e he Poate ‘a e kau Talēkita΄. ‘Oku fokotu’u he MPS Fepueli 2025, makatu’unga ‘i he kei tokamālie pē ‘a e tu’unga fakalotofonua΄ mo fakatu’apule’anga΄ ‘i he kaha’u vave mai΄, ‘e kei hoko atu pē ‘a e kei faka’ai’ai pē ‘a e tupu faka’ekonōmika΄, mo fakamālohia e ngaahi founga ‘oku fakahoko ‘aki ‘e he Pangike Pule΄ ‘a e ngāue fakapa’anga΄ ke ola lelei, mo fakafaingofua’i e nō pa’anga΄.
‘E tu’uma’u pē ‘a e tu’utu’uni ke fakahū mei he ngaahi Pangikee΄ 'o tauhi talifaki 'i he Pangikē Pule΄ (SRD), ‘i he peseti ‘e 15. ‘I he māhina ‘e ono ka hoko mai΄, ‘e fokotu’u atu ‘e he Pangikē Pule΄ ha totongi tupu fo’ou ke hoko ko e faka’ilonga ‘o ‘ene taumu’a fakapa’anga (policy rate), ‘o fetongi mei he totongi tupu ma’ulalo taha΄ (floor rate), ki he totongi tupu fo’ou ‘a ia ko e totongi tupu angamaheni fakamāmani lahi ‘a ia ‘oku tō loto pē ‘i he vaha’a ‘o e totongi tupu ma’ulalo taha΄ mo e totongi tupu ma’olunga taha΄ (mid-rate). Koe liliu ko eni´ ke toe mahino ange ‘a e tu’unga ‘oku fiema’u ‘e he Pangikē Pule΄ ke ‘i ai ‘a e totongi tupu faka’aho ‘i he māketi΄. ‘E kei hoko atu pē foki ‘a e ‘ikai ha totongi tupu (0%) ‘i he ngaahi ‘akauni ngāue 'a e ngaahi pangikee΄ (ESA). ‘E kamata ngāue atu foki ‘a e Pangikē Pule΄ ki hono fakatau atu ‘ene ngaahi nouti΄ (NRBT notes), ke faka’aonga’i ‘a e hulu 'i he pa'anga nō atu 'a e ngaahi pangikee΄ (excess liquidity), koe’uhi ke tokoni ki he ngāue fakapa’anga ‘i he māketi΄.
‘I he fakamatala ‘a Kōvana Tatafu Moeaki΄, “‘Oku tokanga lahi ‘a e MPS fo’ou΄ ki hono fakalelei’i ‘a e ngaahi founga ngāue΄ koe’uhi ke malava ‘a e Pangikē Pule΄ ’o fakahoko lelei ange hono fatongia ki hono tataki ‘a e ngaahi totongi tupu ‘i he māketi΄, pea mei ai ki he totongi koloa fakalukufua΄, ‘o fakatatau ki he’ene ngaahi taumu’a ngāue΄. ‘E fakahoko mo e ngāue ki he fa’unga kato ‘oku fika’i mei ai ‘a e mālohi ‘etau Pa’anga Tonga΄ ki hono fakafetongi pa’anga muli΄, ke fakapapau’i ‘oku tokoni ki hono makupusi ‘a e hikihiki ‘o e totongi koloa mei muli΄. Koe’uhi ko e te’eki ke longomo’ui e maketi fakapa’anga΄, ‘oku fiema’u leva ke fakafekau’aki vāofi ‘a e ngaahi fokotu’utu’u fakapa’anga΄ mo e fokotu’utu’u patiseti ‘a e Pule’anga΄ (fiscal policy). ‘E tokoni eni ke toe mālohi, ola lelei mo tolonga ‘a e tupu faka’ekonōmika΄, pea si’isi’i ‘a e fetō’aki ‘i he ngaahi totongi koloa΄, a’usia ha tu’unga fe’unga ‘i he lahi ‘o e koloa ‘oku fakatupu΄ ke feau ‘a e fiema’u koloa΄, pea longomo’ui ‘a e ngaahi sekitoa fakalotofonua΄ ΄.
‘Oku fakafuofua ‘e he Pangikē Pule΄ ‘e toe kake māmālie ‘a e hikihiki ‘o e ngaahi totongi koloa fakalukufua΄ ki ‘olunga ‘i he kaha’u vave mai΄, kā ‘e kei ma’ulalo pē ‘i he tu’unga ‘avalisi ko e peseti ‘e nima. Neongo eni, ‘oku lahi pē mo e ngaahi makatu’unga ke toe hikihiki lahi ai ki ‘olunga. ‘Oku ‘amanaki ‘e hoko atu pē ‘a e fakaakeake ‘a e tupu faka‘ekonōmika΄ ‘i he ta’u fakapa’anga ka hoko΄. Makatu’unga ‘i he fakafiemālie ‘a e ngaahi ola fakamuimui taha kuo ma’u΄ mo e ngaahi fakafuofua ki he kaha’u΄, ‘oku ‘i ai leva ‘a e faingamālie ki he Pangikē Pule΄ ke ne holoki ‘a e hulu ‘i he pa’anga ngāue ‘a e ngaahi pangikee´ pea fokotu’u mo ha ngaahi me’angāue fakapa’anga fo’ou fakatatau ki he māketi΄ ke fakaivia ‘aki e ngaahi fokotu’utu’u ngāue fakapa’anga΄.
‘E ma’u atu ha tatau faka’ilekitulonika ‘o e MPS ‘i heni pe koe ‘imeili This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.
Ki ha toe fakaikiiki, kataki fetu‘utaki mai ki he:
Tafa'aki 'Ekonomika
Telefoni: (676) 24057;
‘Imeili: This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it. | Peesi ‘Initaneti: www.reservebank.to